İlk növbədə, Siz ştrixli kodlardan istifadə hüququnu əldə etməlisiniz və GS1 identifikasiya açarı adlanan ştrixkodun rəqəmli əhəmiyyətini müəyyən etməlisiniz. Bunun üçün Siz GS1 Milli təşkilatına müraciət edib GS1 sistemində qeydiyyatdan keçməli və İstifadəçinin Unikal Qlobal Prefiksini (Global Company Prefix - GCP, ing) əldə etməlisiniz. Bu, GS1 prefiksi dünyada logistik vahidlərin, ticarət məntəqələrin, yerləşdirilmələrin və sair tərəflərin unikal identifikasiya açarların əsasını təşkil edir. Unikal təkrarolunmaz GS1 prefiksləri 1.3 milliyon şirkətlərin təchizat silsiləsində istifadə olunur.

10 steps printable version

Qlobal Kompani Prefiksini əldə etdikdən sonra İstifadəçi ştrixli kodların identifikasiya nömrələrini bütün məhsullarına, ticarət və logistik vahidlərinə - pallet, çəllək, qutularına və s. vurulması hüququna malikdir. İş prosesi sadədir. Yerli GS1 təşkilatı unikal identifikasiya nömrələrin paylanma qaydaları ilə bağlı müvafiq məlumatla Sizi tanış edə bilər (bax “GS1 İdentifikasiya Açarları”).

10 steps printable version

Ştrixkodun çapını düşünərək, Siz məlumatın daimi və ya dəyişkən olmasını müəyyən etməlisiniz.

Əgər məlumat daimidirsə (yəni malın üzərinə daimi eyni ştrixkod çap olunacaqsa), o zaman, bilavasitə bağlamanın (misal üçün, süd üçün kağız qutu) və ya məhsulun etiketində (missal üçün, süd doldurulmuş qabın etiketi) bütün tirajla eyni ştrixkod çap olunacaq.

Əgər məlumat dəyişkəndirsə, o zaman, rəqəmsal çap lazım olacaq. Məsələn, məhsulun bağlaması çoxrəngli qrafikanı və ştrixkodun dəyişkən məlumatını çap edilməsini tələb edirsə, bu halda ənənəvi üsuldan istifadə edərək qrafika tam çap olunur, istehsalat və qablaşdırılma zamanı ştrixkodun rəqəmsal çapı üçün yer saxlanılır.

• Əgər məhsulun etiketinə dəyişkən mətn və ştrixkodun vurulması tələb edilirsə, o zaman, məlumat bilavasitə bağlamanın üzərinə çap olunmalıdır (böyük həcmdə avtomatik, kiçik həcmdə əl üsulu ilə).
• Əgər eyni bağlamalarda fərqli məhsullar istifadə olunursa, o zaman, rəqəmsal çap üsulu vasitəsilə daimi ştrixkod bağlamanın üzərində də çap oluna bilər.
• Yerli GS1 təşkilatı ştrixkodun çapının düzgün seçimində Sizə yardımçı ola bilər.

10 steps printable version

Ştrixkodun tipinin düzgün seçilməsi onun tətbiqinə böyük təsir göstərir:

• Əvvəl onu hansı sahədə istifadə olunacağı və ştrixkod simvolikalarının hansı tələblərə cavab veriləcəyini müəyyən etmək lazımdır. Əgər ştrixkod POS-terminalında oxunacaqsa, o zaman, EAN/UPC simvoluna üstünlük vermək məsləhətdir. Bu simvol dünyanın hər-hansı POS-sistemlərində oxunmasına zəmanət verir. Bəzi hallarda GS1 DataBar simvolu da tətbiq oluna bilər. 
• Əgər Siz qeydiyyat nömrələri, istehsalat vaxtı və s. kimi dəyişkən məlumatlı ştrixkodları istifadə edirsizsə, o zaman, GS1-128, GS1 DataBar və ya 2D GS1 simvollarından istifadə edə bilərsiniz.
• Əgər Siz istehlakçıya məhsulunuz haqqında daha geniş məlumatın çatdırılması üçün ştrixkodda URL kodlaşdırmaq istəyirsizsə, onda GS1 2D simvollarından istifadə etmək lazımdır.
• ƏƏgər məhsulun logistikasında istifadə olunan ştrixkod lazımdırsa, karton qutunun üzərinə vurulan İTF-14 simvolu Sizin üçün düzgün seçim ola bilər. 

Yerli GS1 təşkilatı ştrixkodun tipinin seçimində burada qeyd olunmayan faktorların təsirini nəzərə alıb Sizə düzgün seçim etməyə hazırdır.

10 steps printable version

Ştrixkodda kodlaşdırılan məlumatın və simvolunun düzgün seçimini etdikdən sonra dizayn işlərinə başlamaq olar. Simvolun ölçüsü onun yerləşdirildiyi yerdən və çap üsulundan asılıdır.

Simvolun ölçüsü

X-ölçü – ştrixkodun ən ensiz elementidir. X-ölçülər simvolun hündürlüyü ilə birgə ştrixkod simvolunun ölçüsünü müəyyən edir.

Oxunma mühitindən asılı olaraq, simvolların müəyyən X-ölçüləri və müvafiq hündürlükləri təyin edilib. Ştrixkod simvolu

nun qəbul edilmiş minimal və maksimal ölçüləri mövcuddur.

EAN/UPC simvolları

İnsanoxunan hissə adlanan ştrixli kodun altındakı rəqəmli-hərfli kəmiyyət (Human Readble Interpretation –HRI, İngl) çox vacibdir, çünki, ştrixkodun zolaqları zədəli və yaxud pis keyfiyyətlə çap olunubsa, insanoxunan hissə ehtiyyat kimi istifadə oluna bilər.

Aşağıda ən çox verilən sualları göstəririk.

İnsanoxunan hissə müvafiq ölçüdə olmalıdır?

İnsanoxunan hissədə məlumat aydın və simvolun ölçüsünə proporsional ölçüdə olmalıdır.

İnsanoxunan hissə simvolun aşağı və yaxud yuxarısında olmalıdır?

İnsanoxunan məlumat ştrixkodun aşağı hissəsində olmalıdır və onun aydın oxunması təmin edilməlidir, ştrixkodun minimal hündürlüyü saxlanılması şərtilə. 

Bəzi ştrixkod simvollarının aşağı hissəsində mötərizədə identifikatorlar (Application Identifiers – AI, İngl) göstərilir. Onlar simvolun zolaq və açıq sahələrində kodlaşdırılıb?

Aİ simvolun insanoxunan hissəsində mötərizədə göstərilməlidir, lakin, mötərəzələr simvolun zolaqlarında kodlaşdırılmır.

EAN/UPC simvolu insanoxunan hissəsində neçə rəqəm yazılmalıdır?

10 steps printable version

Ştrixkodun rəng uyğunlaşdırmasının ən optimalı və münasibi - qara zolaqların ağ fonda olmasıdır. Əgər Siz ayrı rəngləri də istifadə etmək istəyirsinizsə, aşağıdakı məlumat Sizə yardımçı ola bilər:

• Tünd rəngləri (misal üçün, qara, tünd-göy, tünd-qəhvəyi, tünd-yaşıl) ştrixkodların zolaqları üçün istifadə edilməsi tövsiyyə edilir
• Zolaqlar bir rəngdə olmalıdı və heç zaman bir neçə müxtəlif rənglə çap olunmamalıdır. 
• Açıq rəngləri ştrixkodun boş zonaları (ştrixkod ətrafı çapdan azad sahə) və aralıq sahələri (missal üçün, ağ) üçün istifadə edilməsi tövsiyə edilir. Açıq rənglərə əlavə olaraq, qırmızımtıl çalarlı rəngləri də istifadə etmək olar.  
• Nəzərə almalısız ki, ştrixkod skanerlərin şüalarının işıq mənbəyi qırmızı olduğundan, onun zolaqlar üçün istifadəsi yol verilməzdir.
• Çox hallarda simvolun fonu çap olunmur və bağlama materialının rəngi ştrixkodun fonu kimi istifadə olunur. Lakin, simvolun fonu çap olunduqda, onun rəngi zolaqlardan açıq olmalıdır.
• Bildirdiyimiz kimi, ən optimal uyğunlaşdırma – qara zolaqlar və ağ aralıqlardır, lakin, başqa rənglər də istifadə oluna bilər. 
• Əlavə məlumat üçün yerli GS1 təşkilatına müraciət edə bilərsiniz.

10 steps printable version

Ştrixkod simvolunun yerləşdirilməsi deyəndə, onun bağlamanın dizaynında yerləşdirilməsi nəzərdə tutulur. İlk növbədə əmin olmaq lazımdır ki, simvol zədələnməyəcək (misal üçün, kənar, künc, bükülmə və ya kəsişmə, ayrı materialla ötürülmə və s). 

GS1 ştrixkodların düzgün yerini müəyyən etmək üçün GS1 Texniki tələblərin 6-ci bölməsinə baxa bilərsiniz.

10 steps printable version

Çap olunmuş ştrixkodun keyfiyyətinə dair tələblər ISO/IEC 15416 Barcode Print Quality Texniki Tələblərdə izah olununb.ISO standartına əsaslanaraq, ştrixkodun oxunma qabiliyyəti onun çap keyfiyyətindən asılıdır. GS1 sistemində ISO/IEC standartlarının tələblərinə riayət edilməlidir, lakin, ilkin qiymətləndirmədə hər GS1 ştrixkodunun hansı simvoldan istifadə edilməsini, harada və necə yerləşdirilməsini, hansı identifikasiya nömrələrinin daşıyıcısını GS1 müəyyən edir. Əlavə olaraq, aperturanın enini və dalğanın uzunluğunu da müəyyən edir. 

GS1 Baş Spesifikasiyasının 5-ci bölməsində  hər növ simvola müəyyən texniki tələblər göstərilib.

Bu gün bir çox GS1 milli təşkilatları ştrixkodun çap keyfiyyətinin yoxlanması üçün verifikasiya xidmətlərini göstərir.

GS1 Üzvləri məhsulun ştrixkodunun keyfiyyətini və nəzarətini öz üzərinə götürür. Bu gün bir çox GS1 Üzv Təşkilatları ştrixli kodun keyfiyyətinin yoxlanılması xidmətlərini təklif edir.

10 steps printable version